Η Καθαρά Δευτέρα είναι κινητή γιορτή που εξαρτάται από την ημερομηνία του Πάσχα. Το 2025, η Καθαρά Δευτέρα πέφτει στις 3 Μαρτίου. Αυτή η ημέρα σηματοδοτεί την αρχή της Σαρακοστής για την Ορθόδοξη Εκκλησία και το τέλος των Αποκριών.
Γιατί ονομάζεται Καθαρά Δευτέρα
Η ονομασία “Καθαρά Δευτέρα” προέρχεται από την πνευματική και σωματική «καθαρτική» διαδικασία που ακολουθούν οι Χριστιανοί. Είναι ημέρα νηστείας και αργίας, όπου οι πιστοί προετοιμάζονται για την 40ήμερη νηστεία που ακολουθεί, η οποία αναλογεί στις ημέρες νηστείας του Χριστού στην έρημο. Εορτάζεται 48 ημέρες πριν την Κυριακή της Ανάστασης, το χριστιανικό Πάσχα.
Καθαρά Δευτέρα: Τα έθιμα
Η ημέρα της Καθαράς Δευτέρας, γιορτάζεται έντονα σε όλη την Ελλάδα, με διάφορα έθιμα και αποτελεί κατ’ έθιμο αργία. Συνηθίζεται πανελλαδικά να τρώγεται λαγάνα, δηλαδή άζυμο ψωμί που παρασκευάζεται μόνο εκείνη τη μέρα, ταραμάς, χαλβάς, θαλασσινά, λαχανικά, ελιές και φασολάδα χωρίς λάδι.
Κύρια έθιμα σε όλη την Ελλάδα είναι το πέταγμα του χαρταετού, αλλά και το λεγόμενο Γαϊτανάκι, έθιμο που έφεραν από τη Μικρά Ασία οι πρόσφυγες. Στα Μεστά και στους Ολύμπους και στο Λιθί της Χίου, αναβιώνει το Έθιμο του Αγά με τις ρίζες του στην Τουρκοκρατία, όπου σε ένα θεατρικό ο Αγάς ως δικαστη καταδικάζει με χιούμορ τους θεατές.
Άλλο έθιμο με ρίζες στην Τουρκοκρατία είναι εκείνο της μεταμφίεσης κάποιου κατοίκου της Αλεξανδρούπολης σε Μπέη και της περιφοράς του στην πόλη μοιράζοντας ευχές. Οι κάτοικοι του Πόρου καθαρίζουν τα μαγειρικά σκευάσματά τους από τα λίπη των κρεάτων που καταναλώθηκαν τις Απόκριες σε ένα έθιμο που αποκαλείται ξάρτυσμα.
Σε ορισμένα χωριά της Κέρκυρας λαμβάνει μέρος ο Χορός των Παπάδων όπου οι ιερείς στήνουν χορό που ακολουθείται από τους γέροντες. Στην Κάρπαθο οδηγούνται στο Λαϊκό Δικαστήριο Ανήθικων Πράξεων από τους Τζαφιέδες, δηλαδή τους χωροφύλακες, οι κάτοικοι που αντάλλαξαν απρεπείς χειρονομίες, ώστε να αποδοθεί δικαιοσύνη από τους σεβάσμιους της πόλης.
Το αλευρομουτζούρωμα στο Γαλαξίδι, όπου οι καρναβαλιστές πασαλείφονται με αλεύρι και χορεύουν κυκλικά. Στη Μεθώνη Μεσσηνίας γίνεται του Κουτρούλη ο γάμος, αναπαράσταση ενός πραγματικού γάμου του 14ου αιώνα, ενώ στη Νέδουσα οι αγρότες προσκαλούν την ευημερία με το αγροτικό καρναβάλι τους.
Στη Βόνιτσα ένας αχυρένιος ψαράς δεμένος σε γάιδαρο γυρνώντας μέσα από το χωριό καταλήγει σε μια φλεγόμενη βάρκα στο έθιμο του Αχυρένιου-Γληγοράκη, ενώ στη Θήβα λαμβάνει μέρος ο Βλάχικος γάμος όπου ξυρίζεται ο γαμπρός για να παντρευτεί κάποιον άντρα συγχωριανό του μεταμφιεσμένο σε νύφη.
Τέλος, οι Μουτζούρηδες στο Πολύσιτο Βιστωνίδας, μουτζουρώνουν με κάπνα τους επισκέπτες του χωριού.
Αργίες 2025: Δείτε όλα τα τριήμερα και τα τετραήμερα που θα μείνουν κλειστά τα σχολεία
Η σχολική χρονιά του 2025 φέρνει ευχάριστες εκπλήξεις για τους μαθητές, με αρκετές περιόδους ξεκούρασης που τους δίνουν την ευκαιρία να απαλλαγούν προσωρινά από τις υποχρεώσεις τους.
Μια από τις πολυαναμενόμενες διακοπές για τους μαθητές είναι το τετραήμερο του Μαρτίου. Συγκεκριμένα, τα σχολεία θα παραμείνουν κλειστά τη Δευτέρα 24 Μαρτίου και την Τρίτη 25 Μαρτίου 2025, λόγω της αργίας του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και των εορτασμών της εθνικής επετείου.
Το διάλειμμα αυτό συμπληρώνεται από το Σαββατοκύριακο που προηγείται, στις 22 και 23 Μαρτίου, προσφέροντας στους μαθητές και τις οικογένειές τους τέσσερις συνεχόμενες μέρες ξεκούρασης.
Αυτές οι μέρες δίνουν τη δυνατότητα για χαλάρωση, ταξίδια ή και δημιουργικές δραστηριότητες, παρέχοντας ένα ευπρόσδεκτο διάλειμμα από την έντονη σχολική καθημερινότητα.
Αναλυτικά όλες οι αργίες για το 2025
Καθαρά Δευτέρα: Δευτέρα, 3 Μαρτίου
Ευαγγελισμός της Θεοτόκου: Τρίτη, 25 Μαρτίου
Μεγάλη Παρασκευή: Παρασκευή, 18 Απριλίου
Μεγάλο Σάββατο: Σάββατο, 19 Απριλίου
Κυριακή του Πάσχα: Κυριακή, 20 Απριλίου
Δευτέρα του Πάσχα: Δευτέρα, 21 Απριλίου
Εργατική Πρωτομαγιά: Πέμπτη, 1η Μαΐου
Αγίου Πνεύματος: Δευτέρα, 9 Ιουνίου
Κοίμηση της Θεοτόκου: Παρασκευή, 15 Αυγούστου
Επέτειος του «Όχι»: Τρίτη, 28 Οκτωβρίου
Χριστούγεννα: Πέμπτη, 25 Δεκεμβρίου
Δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων: Παρασκευή, 26 Δεκεμβρίου
Τα τριήμερα και το τετραήμερο του 2025
1-3 Μαρτίου: Καθαρά Δευτέρα
19-21 Απριλίου: Πάσχα
15-17 Αυγούστου: Δεκαπενταύγουστος
25-28 Δεκεμβρίου: Χριστούγεννα