Το Πάσχα αποτελεί τη σημαντικότερη γιορτή της Χριστιανοσύνης, με κάθε Εκκλησία να υπολογίζει την ημερομηνία του βάσει διαφορετικών ημερολογίων. Αν και συχνά Ορθόδοξοι και Καθολικοί το γιορτάζουν σε διαφορετικές ημερομηνίες, υπάρχουν έτη που συμπίπτουν, όπως συμβαίνει φέτος, στις 20 Απριλίου 2025.
Γιατί το Πάσχα είναι κινητή γιορτή;
Το Πάσχα δεν έχει σταθερή ημερομηνία, καθώς υπολογίζεται σύμφωνα με την εαρινή ισημερία και την πρώτη πανσέληνο της άνοιξης. Η γιορτή αυτή συνδέεται με το εβραϊκό Πάσχα (Πεσάχ), που σηματοδοτεί την έξοδο των Ισραηλιτών από την Αίγυπτο. Οι πρώτες χριστιανικές κοινότητες ακολούθησαν διαφορετικές μεθόδους υπολογισμού της ημερομηνίας του Πάσχα, οδηγώντας σε διαφωνίες που λύθηκαν στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας το 325 μ.Χ..
Η Σύνοδος αποφάσισε ότι το Πάσχα θα γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά την πρώτη πανσέληνο της άνοιξης και ποτέ την ίδια ημέρα με το εβραϊκό Πάσχα. Αν η πανσέληνος έπεφτε Κυριακή, τότε η γιορτή μεταφερόταν στην επόμενη Κυριακή.
Η βασική διαφορά στον εορτασμό του Πάσχα οφείλεται στη χρήση διαφορετικών ημερολογίων. Οι Καθολικοί και οι Προτεστάντες ακολουθούν το Γρηγοριανό ημερολόγιο, που καθιερώθηκε το 1582 από τον Πάπα Γρηγόριο ΙΓ’, ενώ οι Ορθόδοξοι χρησιμοποιούν ακόμη το Ιουλιανό ημερολόγιο για τον προσδιορισμό της ημερομηνίας του Πάσχα.
Το Ιουλιανό ημερολόγιο, που θεσπίστηκε από τον Ιούλιο Καίσαρα το 45 π.Χ., έχει μια μικρή απόκλιση σε σχέση με την πραγματική διάρκεια του ηλιακού έτους, η οποία σταδιακά συσσωρεύτηκε και προκάλεσε μια διαφορά 13 ημερών με το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Εκτός από το διαφορετικό ημερολόγιο, η Ορθόδοξη Εκκλησία χρησιμοποιεί ακόμα τον Μετωνικό κύκλο για τον υπολογισμό της πανσελήνου, ο οποίος έχει επίσης μια απόκλιση 4-5 ημερών από την πραγματική αστρονομική πανσέληνο. Έτσι, το Ορθόδοξο Πάσχα μπορεί να γιορτάζεται έως και πέντε εβδομάδες αργότερα από το Καθολικό.
Πότε συμπίπτουν οι ημερομηνίες του Πάσχα;
Παρόλο που τις περισσότερες χρονιές Ορθόδοξοι και Καθολικοί γιορτάζουν το Πάσχα σε διαφορετικές ημερομηνίες, υπάρχουν περιπτώσεις όπου η εαρινή πανσέληνος πέφτει μέσα στην ίδια εβδομάδα και στις δύο μετρήσεις, με αποτέλεσμα το Πάσχα να συμπίπτει.
Φέτος, το Πάσχα θα γιορταστεί την ίδια ημέρα (20 Απριλίου 2025) από όλες τις χριστιανικές Εκκλησίες, όπως συνέβη το 2017. Αυτό αναμένεται να συμβεί ξανά το 2028, 2031, 2034, 2037 και 2038.
Προτεινόμενο Άρθρο
Ωστόσο, καθώς οι διαφορές στα ημερολόγια συνεχίζουν να αυξάνονται, υπολογίζεται ότι μετά το έτος 2698, δεν θα υπάρχει καμία χρονιά στην οποία Ορθόδοξοι και Καθολικοί θα γιορτάσουν το Πάσχα μαζί.
Το πέρασμα στο Γρηγοριανό ημερολόγιο
Η Καθολική Εκκλησία υιοθέτησε το Γρηγοριανό ημερολόγιο τον 16ο αιώνα, ενώ τα περισσότερα Ορθόδοξα κράτη συνέχισαν να ακολουθούν το Ιουλιανό. Στην Ελλάδα, η αλλαγή από το Ιουλιανό στο Γρηγοριανό ημερολόγιο πραγματοποιήθηκε το 1923, όταν η 16η Φεβρουαρίου μετονομάστηκε σε 1η Μαρτίου, διαγράφοντας 13 ημέρες για να ευθυγραμμιστεί η χώρα με τη Δύση.
Ωστόσο, η Ορθόδοξη Εκκλησία αποφάσισε να διατηρήσει το Ιουλιανό ημερολόγιο για τον υπολογισμό του Πάσχα, γεγονός που εξηγεί γιατί η γιορτή αυτή διαφέρει ανάμεσα στις δύο Εκκλησίες.
Οι διαφορετικοί υπολογισμοί και το ενδεχόμενο ενοποίησης της ημερομηνίας του Πάσχα
Η διαφορά στον εορτασμό του Πάσχα ανάμεσα σε Ορθόδοξους και Καθολικούς οφείλεται σε ημερολογιακούς υπολογισμούς και διαφορετικά κριτήρια υπολογισμού της πανσελήνου. Παρόλο που φέτος οι ημερομηνίες συμπίπτουν, το Πάσχα γιορτάζεται συνήθως σε ξεχωριστές ημερομηνίες, με τον Ορθόδοξο εορτασμό να είναι συχνά μεταγενέστερος.
Η συζήτηση για μια πιθανή ενοποίηση της ημερομηνίας του Πάσχα απασχολεί τους θρησκευτικούς ηγέτες, αλλά μέχρι στιγμής καμία επίσημη απόφαση δεν έχει ληφθεί, αφήνοντας τη διαφορά αυτή να παραμένει.
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ: Αυστηρή νηστεία και απόλυτη σιωπή – Οι μοναχοί σε τριήμερη προσευχή χωρίς τροφή και νερό
Θpńνος για τον Νίκο Απέργη – Δύσκολες ώρες για τον τραγουδιστή – Τι συνέβη
Μαθεύτηκαν τα ευχάριστα για την Κατερίνα Στεφανίδη – Σε πελάγη ευτυχίας η χρυσή Ολυμπιονίκης
Η Σοφία Αλιμπέρτη το παραδέχεται για πρώτη φορά: «Με τον Πάνο Μιχαλόπουλο είμαστε…»
